पश्चिम अफ्रिकाका केही देशमा पछिल्लो दुई सय वर्षयताकै धेरै गर्मी
बैशाख ६, २०८१ बिहिबार
धनुषा – सोमबार मिथिलाञ्चललगायत ठाउँमा चौठचन्द्र पर्व र हरितालिका तिज धुमधामसँग मनाइँदै छ । हिन्दु धर्माबलम्बी महिलाहरुले पतिको दीर्घायुको कामना गर्दै तिज मनाउँदैछन् भने मिथिलाञ्चलबासी सन्तान एवम् पारिवारिक सुखसमृद्धिको कामना गर्दै चौठचन्द्र पर्व मनाइरहेका छन् ।
सन्तान एवं पारिवारिक सुखसमृद्धिको कामना गर्दै चौठचन्द्र पर्व साँझ व्रतालुहरूले आ–आफ्ना घरको आँगन तथा कौशीबाट उदाउँदो चन्द्रमालाई अघ्र्य दिएर मनाउने गर्दछन् ।
भगवान गणेशको श्रापबाट मुक्त हुन चन्द्रमाको पूजा गर्न थालिएको धार्मिक जनविश्वास रहि आएको छ । यस पर्वमा चामल र गहुँको पीठोका विभिन्न पकवान बनाउनुका साथै पिरुकिया, पुरी, खाजा, फलफूल, खिर, र दहीसहितका पूजा सामग्रीको रूपमा प्रयोग गरिन्छ ।
माटोको भाडोमा राखेर तयार पारिएको दही यो पर्वको लागि उपयुक्त मानिन्छ । चौठीचाँद बाबाको प्रतिकको रुपमा चन्द्रमालाई अर्घ दिनका लागि ब्रतालुहरुले पुरी तथा खिर बनाउनका लागि प्रयोग गरिने चामल निक्कै निष्ठापूर्वक राख्ने गर्दछन् ।
भाद्र शुक्ल चतुर्दशीको साँझ मनाइने यस पर्वमा गणेश पूजनोत्सवको आयोजना गर्ने गरिन्छ । चन्द्रमामा कलंक लागेको धार्मिक मान्यताका साथ मिथिला क्षेत्रमा मिथिला नरेश हेमाङ्गद ठाकुरद्वारा यस पर्वको सुरुवात गरिएको पौराणिक मान्यता छ ।
दही, खिर, पुरी, मिठाइ फलफूललगायतका नैवैद्यसहित साँझ चन्द्रमालाई अघ्र्य दिएर पूजा गर्ने गरिन्छ । दिनभर उपवास बसेकाहरूले साँझ अघ्र्य दिएपछि सम्पूर्ण परिवारजनले प्रसाद ग्रहण गर्दा प्रसन्नता, कल्याण एवं धनधान्यको प्राप्ति हुने जनविश्वास रहेको छ ।
चौठचन्द्र पर्वमा अघ्र्य दिइएको पूजा सामग्री आफन्त इष्टमित्रलाई बोलाएर प्रसादको रुपमा खुवाउने गरिन्छ भने नहुनेहरुलाई प्रसाद वितरण गर्ने चलन मिथिलाञ्चलमा रहेको छ । त्यसैले चौठचन्द्र पर्वलाई प्रेम एवं सद्भावको प्रतिकको रूपमा पनि लिइन्छ ।
जनकपुरमा सार्वजनिक बिदा
जनकपुरधाम उप–महानगरपालिकाले चौठचन्द्र र हरितालिका तिजपर्वको अवसरमा सार्वजनिक बिदा दिएको छ ।
उपमहानगरपालिका कार्यालयका निमित्त प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत गणेशप्रसाद यादवले आइतबार एक प्रेस विज्ञप्ति जारी गर्दै चौठचन्द्र पर्व र हरितालिका तिज पर्वको अवसरमा जनकपपुरधाम उपमहानगरपालिकाभित्र सार्वजनिक बिदा दिएको जानकारी दिनुभएको हो ।